|
شاذ شخصى بودن قانون
( مدني- بين الملل خصوصى) يعنى اجراء قانون دولت متبوع شخص در حق او هر چند كه مقيم خاك بيگانه باشد. شخصيت Personnalite ( مدني) حالت تشخص شخصى از جهت اينكه موضوع حقوق و تكاليف است. اين اصطلاح از حقوق اروپائى گرفته شده است. در اصطلاحات ذيل بكار رفته است: شخصيت حقوقى Personnalite fictive ( مدني) حالت تشخص شخص حقوقى از حيث اينكه موضوع حق و تكليف است. (رك. شخص حقوقى) شذوذ رك. خبر شاذ شرب droit de puisage (مدني- فقه )اصطلاح مخفف حق شرب است (ماده 104 ق- م) ( رك. حق الشرب) شرح دعوى Qualites (دادرسي) مقدمه اى است در دادنامه كه شامل امور ذيل است: الف- اسم اصحاب دعوى يا طرفين امر حسبى. ب- اقامتگاه آنان. ج- اموريكه منشاء دعوى شده است. مجموع اين سه قسمت را ماهيت دعوى نامند( صدر ماده 551 دادرسى مدني ) ديوان كشور در ماهيت دعوى بموجب اين ماده نظارت در امر دادگاههاى ماهوى دارد ولى نقض و ابرام در فرجام راجع بماهيت دعوى نيست (ماده 558 آئين دادرسي مدني ) د- مستندات و ادله طرفين. ه - خلاصه مسائل معروضه و مورد ترافع كه در دادگاه طرح شده است. اين دو قسمت خارج از ماهيت دعوى است و مورد اظهار نظر ديوان كشور و مصب نقض و ابرام است. شرخرى برمعانى ذيل اطلاق ميشود: الف- قبول دعوى فاسد موكل از طرف وكيل وكوشش درمحق نشان دادن موكل درچنين صورت. ب- انتقال گرفتن موضوع اينگونه دعاوى از طريق صلح حقوق محتمل وسپس طرح دعوى در محاكم براى اخذ حكم بنفع خود. مثلا انتقال گرفتن اغلب زمين هائي كه در جريان عمليات ثبتى است و هنوز ثبت دفتر املاك نشده از نوع شرخرى است. (ماده 38 نظامنامه قانون وكالت 1315) شرط Condition , clause ( مدنى ) الف- امرى است محتمل الوقوع درآينده كه طرفين عقد يا ايقاع كننده، حدوث اثر حقوقي عقد يا ايقاع را( كلا يا بعضأ) متوقف برحدوث آن امر محتمل- الوقوع نمايد (ماده 222 ببعد ق- م) ب- وصفي كه يكى ازطرفين عقد، وجود آنرا در مورد معامله تعهد كرده باشد بدون اينكه آن وصف، محتمل - الوقوع درآينده باشد (ماده 235 ق - م) اين شرط را شرط صفت گويند. ( فقه) در فقه بمعنى مطلق تعهد( اعم ازضمن عقد يا بطور مستقل و جداى از عقد ) است بهمين جهت، شرط را بدوقسم تقسيم مى كنند: شرط ضمن عقد و شرط ابتدائى ( رك. شرط ابتدائى ) درحقوق فرانسه condition امرى است حادث و مستقبل ومحتمل الوقوع كه زوال يا حدوث حقى بر تحقق آن موقوف گردد ولى clause شرطى است كه دريك عمل حقوقى گنجانده ميشود بمنظور تكميل يا تغييرآثار حقوقى معمولى آن. لذا شرط درقانون مدني ما اعم از هر دو معنى بالا است. ( اصول فقه) در اصطلاحات اصول فقه هرامرى است كه وجود آن براى تحقق امر ديگرى لازم باشد و در تعريف آن گويند: (الشرط مايلزم من عدمه العدم و لايلزم من وجوده الوجود )يعنى شرط عبارت است از چيزى كه اگر نباشد مشروط بوجود نمي آيد ولى اگر شرط بوجود آيد بتنهائى براى ايجاد مشروط كافى نيست. شرط ابتدائى (فقه) مرادف تعهد يكطرفى است و آن تعهدى است لازم كه شخص بقصد يكطرفى خود عليه خود ايجاد مى كند( رك. تعهد ). از نظر فقهاء شرط ابتدائى باطل است. شرط ارادى Condition potestative (مدنى) شرطى كه در آينده ممكن است واقع شود و اجراء عقد را مرتبط بامرى مى كند كه آن امر تحت اراده( اراده واقع ساختن يا واقع نساختن) يكى ازطرفين عقد است. گاهي آنرا Condition simplement potestative مي نامند. شرط ارادى مطلق Condition purement potestative ( مدني) شرطى كه ممكن است در آينده واقع شود و اجراء عقد را موقوف باراده يكى از متعاقدين مى كند و اگرآن عاقد كه مشروط له است متعهد باشد شرط باطل است مانند من ميفروشم بشما خانه ام را بشرط اينكه بخواهم. شرط انتفاء حق Condiiton resolutoire ( مدني )شرطى است كه هرگاه محقق شود تعهد موجودى را از بين مى برد چنانكه شرط كند اگر مشترى ثمن بيع را در رأس موعد معينى ندهد بيع فسخ شود. ( رك. شرط ايجاد حق ) شرط ايجاد حق Condition suspensive (مدنى )شرطى است كه اگر محقق شود موجب زوال تعليق و باعث تنجز حقى ميشود مانند شرط راجع به وجه التزام. شرط برائت از ضمان بمعنى شرط عدم مسئوليت است. (رك. شرط عدم مسئوليت) شرط برائت از عيب ( مدني- فقه) هرگاه معامله كننده نسبت بعيب مبيع قبول مسئوليت نكند و اين امر مورد موافقت طرف باشد اين تعهد را شرط برائت از عيب وشرط تبرى ازعيب نامند( ماده 436 ق- م) درقانون مدنى شرط تبرى ازعيب اختصاص بفرض خاصى داده شده است وآن فرض اين است كه صاحب مال از وجود عيب در آن آگاه نباشد ودرچنين وضعى با اسقاط مسئوليت محتمل نسبت بعيب آن، اقدام بمعامله كند. ولى اگر بداند كه در مال وى عيب هست و معذلك عهده عيوب را ازخود سلب كند يا با تمام عيوب بفروشد اين دو مورد را ظاهرا داخل در شرط برائت ازعيوب نكرده است. شرط بنائى (فقه) تعهداتي كه در مذاكرات پيش از عقد بصورت مذاكره مقدماتي عقد بين متعاقدين مورد بحث واقع شده و در متن عقد اسمى ازآنها برده نشده است. در اصطلاح ديگر آنها را شروط تبانى نيز گفته اند. شرط بنفع ثالث ( مدنى) شرطى است كه در ضمن عقد شده و منتفع ازآن شرط خود متعاقدين نبوده بلكه ثالث ازآن بهره مند ميشود چنانكه متبايعين شرط كنند كه اگر ثمن و مثمن را در راس موعد معين تسليم نكنند مبلغ معينى بدلال آن معامله بدهند( ماده 196 قانون مدني ). شرط پرداخت بطلا Clause - or ( مدنى )دركشورى كه اسكناس رائج است متعاملين براى اجتناب از تنزل نرخ و جلوگيرى از تنزل قيمت واقعى معامله و كاهش قدرت خريد اسكناس ثمن معامله را بطلا معين ميكنند تا ضررى متوجه معامل نشود ترتيب تعيين ثمن بطلا اين است كه مشترى در صورت تنزل قيمت رسمى اسكناس، بمقدارمعين شده درمتن عقد ثمن را ازطلا بدهد را بمقدارارزش طلا اسكناس بدهد. شرط پرداخت بطلا از نوع اول مخالف قانون است. شرط تبانى رك. شرط بنائي شرط تبرى ازعيب بمعنى ((شرط برائت ازعيب)) است. شرط تعليقى Condition suspensive (مدنى) شرط موجود گرديدن حقى بنفع ديگرى درفرض واقع شدن امرى درآينده دراين صورت اگر آن امردرآينده واقع شود حق ازتاريخ عقد( نه از تاريخ تحقق شرط )واقع و حاصل مى گردد مثل اينكة منافع خانه اي را بموجب عقدى بغير برگزار كند بشرط اينكه آن شخص ظرف ده سال ازتاريخ اين عقد موفق بگرفتن درجه دكترى گردد درصورت گرفتن آن درجه منافع دهسال ازتاريخ عقد مذكور بمشروط له تعلق مى گيرد يعني شرط مذكرر اثر رجعى و قهقرائي دارد. شرط جزا بمعنى شرط جزائى و وجه التزام است. (رك. شرط جزائى - وجه التزام) شرط جزائى Clause penale ( مدني )شرطى است از شروط ضمن عقد ( ويا خارج ازعقد اصلى )كه بموجب آن طرفين عقد ميزان خسارت ناشي از عدم اجراء تعهد يا سوء اجراء تعهد را قبلا و بطور مقطوع معين ميكنند و آن ميزان ازخسارت را در اصطلاحات حقوقي كنونى ما وجه التزام نامند وجه التزام: اولا- جاذشين خسارت است. پس موقعى بايد آنرا بدهد كه قانونآ بتوان او را ملزم بدادن خسارت كرد پس اگر فرس ماژر دربين باشد نبايد وجه التزام بدهد. روى اين اصل اگر مورد از موارد الزام متعهد متخلف بانجام تعهد باشد حق درخواست وجه التزام از او براى متعهد له وجود ندارد. و نيز متعهدله نميتواند هم انجام تعهد را بخواهد وهم وجه التزام را. ثانيآ- ميزان خسارت مقطوع و مشخص است و وجه التزام بصورت غير مشخص و غير مقطوع صحيح نيست. دادگاه نميتواند معتهد را به كمتر يا بيشتر ازآن بابت خسارت محكوم كند.( ماده 230 قا نون مدنى ايران ) ثالثأ- اگر متعهد قسمتي ازمورد تعهد را انجام داده باشد بهمان ميزان از شرط جزائي (وجه التزام )كاسته ميشود. ( رك. وجه التزام) شرط حداكثر مسئوليت Clause limitative de responsabilite (مدنى )شرطى ايست از شروط ضمن عقد كه بموجب آن متعاقدين حداكثر خسارت ممكن را كه ازتخلف از عقد ممكن است پيش آيد بموجب شرط بنفع متعهدله عقد، معين مى كنند. دادگاه ميتواند به كمتر از آن رأى دهد ولى به بيشتر از آن نمى تواند رأى دهد( ماده 221 قانون مدني ايران) شرط خلاف اخلاق Condition immorale (مدني) شرط خلاف اخلاق حسنه را گويند مانند شرط ارتكاب دزدى. (رك. اخلاق حسنه ) شرط خلاف قانون Condition illicte (مدنى- فقه )شرطى كه نتيجه آن بايكى از قوانين الزامى مخالف باشد. و آنرا شرط ناشروع هم مى نامند( ماده 232 ق- م بند سوم ) شرط خلاف مقتضاى اطلاق عقد ( مدني )شرطى كه با مقتضاى اطلاق عقد مخالف باشد. (رك. مقتصاى اطلاق عقد ) شرط خلاف مقتضاى ذات عقد (مدني )شرطى كه برخلاف ذات وماهيت عقد باشد ماگد شرط عدم مقاربت درعقد نكاح( رك. مقتضاى ذات عقد) شرط عدم فروش در عقد بيع بضرر مشترى برخلاف ذات عقد بيع نيست. شرط داخل (فقه) نزد علماء عم اصول هريك ازاجزاء يك ماهيت مركب را گويند چنانكه گويند ايجاب شرط تحقق عقد است با وجود اينكه ايجاب يكى از اجزاء عقد هم هست. درمقابل( شرط مقدم )استعمال شده است. (رك. شرط مقدم) شرط دولت كاملة الوداد Clause de la nation la plus favorise (بين الملل عمومى) ترجمه بدون ذوقى است كه دائر و سائرشده است. شرطى است كه درپاره اى از قراردادهاى بين المللى (غالبأ بازرگاني) گنجانده ميشود كه باستناد آن دولت متعهد تعهد مى كند كه اگر در موضوع آن تعهد درآينده امتيازى بدولت ثالث بدهد بطور شرط نتيجه همان امتياز براى دولت متعهد له هم حاصل شود. بنظر مى رسد كه ترجمه آن به ((شرط عنايت متساوى ))هم رساتر است و هم خلاصه تر. بايد توجه داشت كه درترجمه قبلى به دو امر اشاره شده كه درعبارت خارجي آن ديده نميشود يكى( وداد )و ديگرى( كمال وداد) وهيچ يك از اين دو مفهوم از اصطلاح خارجي استفاده نميشود. شرط صفت Condition qualificative (مدنى- فقه) هرگاه يكى از متعاقدين وجود وصف معينى را در موضوع معامله تعهد كرده باشد اين تعهد را شرط صفت نامند (ماده 235- 355-385 ق- م ) در اينصورت حتمأ بايد موضوع مورد معامله عين معين باشد. شرط ضمن عقد (مدنى - فقه )هرشرط كه بموجب عقدى بنفع كسى و بضرر ديگرى مقرر شده باشد شرط ضمن عقد ناميده ميشود ولو آنكه مذاكره راجع بشرط قبل از انعقاد عقد شده باشد وعقد با توجه به مذاكره قبلى منعقد گردد. در مقابل شرط ابتدائي استعمال شده است. (رك. شرط ابتدائي) شرط طلا Clause - or ( مدنى )بهريك از دو معني ذيل اطلاق ميشود: الف - شرط پرداخت دين با طلا. ب- شرط پرداخت دين بغير طلا ولى براساس ارزش، پول طلا و اين قسم را Clause valeur – or ناميده اند - درموارد اجبارى بودن رواج اسكناس چنين شرطى را خلاف قانون تلقى ميكنند. پرداخت خسارات بطلا و نقره در فقه ربطى به بحث بالا ندارد بلكه از اين جهت است كه درزمان حكومت فقه نقد غالب طلا و نقره بود و خسارات را با نقد غالب مى دهند ولو نقد غالب اسكناس باشد (مكاسب شيخ انصارى - چاپ زين- العابدين- ص 270-271) شرط عدم مسئوليت ترجه از اصطلاح: Clause de non - responsabilite ou d,irresponsabilite است در فقه آنرا شرط برائت از ضمان ناميده اند اين شرط: اولا- از شروط ضمن عقد است. ثانيأ- منتفع از اين شرط، عاقد متعهد است. ثالثآ- بموجب اين شرط، تمام مسئوليت ناشى ازعدم اجراء قرارداد يا تأخيرآن پيش از اينكه تخلف از قرارداد رخ دهد وخسارت پيدا شود اسقاط وسلب ميشود. درقانون تجارت( ماده 381 ) ازآن تعبير به قيد عدم مسئوليت شده است. شرط غير مقدور Condition impossible ( مدنى - فقه )يا شرط محال يا شرط ممتنع شرطى را گويند كه عقلا يا عادتأ يا قانونأ متعهد آن شرط در حين تعهد درخود توانائى عمل كردن بشرط را در زمانى كه بايد عمل كند نبيند( ماده 232 قانون مدنى ) شرط فاسد (مدني - فقه )شرطى كه قانون آنرا باطل دانسته باشد( ماده 232-233- 975 قانون مدني ) شرط فعل Condition de faire ou de ne pas faire ( مدني- فقه) شرطى كه بموجب آن شخصى) مشروط عليه (تعهد به فعل ياترك عملى كند( ماده 234 قانون مدني ) شرط كيفرى بمعني شرط جزائي است. ( رك. شرط جزائى ) شرط متاخر (فقه) درعلم اصول بهرعاملى گفته ميشود كه وجود آن در وجود امرى كه مقدم برآن( از نظر زمان) است مؤثر باشد مانند اجازه درعقد فضولي كه شرط مؤثر بودن عقد فضولى از تاريخ وقوع عقد است ماده257 قانون مدني. تئورى شرط متأخر از نظر مبانى علم حقوق اساس ندارد. شرط مجهول Condition incertaine ( مدنى ) شرطى كه مورد آن مجهول باشد چنانكه در عقد بيع شرط نشود كه مشترى ثمن را پس ازمراجعت از سفر مكه سال بعد از عقد بدهد. بديهى است تاريخ مراجعت مجهول است و درنتيجه تاريخ رد ثمن هم مجهول است( ماده 233 قانون مدني ). شرط محال رك. شرط غيرمقدور شرط محتمل الوقوع Condition casuelle ( مدنى )شرطى كه درآينده احتمال وقوع وعدم وقوع آن مى رود و وقوع يا عدم وقوع آن خارج ازاختيارمتعهد ومتعهدله است. شرط مختلط Condition mixte (مدنى ) شرطى كه درآينده احتمال وقوع آن مى رود و تحقق آن بسته باراده يكى ازمتعاقدين وثالث باشد مثل اينكه شرط شود: چنانكه تو با ثالث معينى شركت كني... شرط مفسد (مدني - فقه) شرط فاسدى كه فساد آن به عقد هم سرايت كند (ماده 233 قانون مدني) مانند شرط مجهولى كه جهل آن موجب جهل يكى ازعوضين درعقد گردد. شرط مقدم (فقه) درعلم اصول به مقدمات چيزى گفته ميشود مانند تميز و ادراك عاقد كه شرط تحقق عقد است. شرط ممتنع رك. شرط غير مقدور شرط نا مشروع رك. شرط خلاف قانون شرط نتيجه Condition corollaire (مدنى- فقه) شرط تحقق اثرى بدنبال تحقق امرى بدون اينكه براى تحقق آن اثر اراده جديدى بكار رود از اين قبيل است شرط دولت كاملة الوداد (رك. شرط دولت كاملة الوداد )ماده 234 قانون مدنى. شرط نذر خارج (مدنى - ثبت - فقه )شرطى كه ضمن عقد نذرى صورت گيرد وثمره آن شرط درعقد ديگرى قيد گردد چنانكه سابقأ كه بيع شرط مملك بود ضمن عقد بيع شرط قيد مى شد كه( طى عقد نذر خارج از بيع شرط ، قيد شد كه هرگاه بايع در رأس موعد، دين را ندهد مبلغ معينى از مال بايع متعلق به خريدار شرطى باشد يا در طول مدت وام ماهانه مبلغى بخريدار مزبور بدهد ). اين اقدامات پيچيده و ناروا بقصد حيله و بازى با قانون بود ( ماده 33 قانون ثبت ) شرط واقع شده Condition defaillie (مدني ) شرطى كه درآينده احتمال وقوع آن ميرود و واقع نشده است. شرط وكالت ( مدنى - ثبت- فقه )شرط ضمن عقد لازمى است كه بموجب آن متعهد به متعهدله وكالت ميدهد كه تحت شرائطى اقدامى بنفع خود( بنفع متعهدله) و بضرر متعهد بكند مثلا مقدار معينى از مال متعهد را بخود منتقل كند( ماده 33 قانون ثبت و ماده 653 قانون مدنى) شرط وكالت خارج ( مدنى - ثبت )منظور شرطى است كه: اولا- درضمن عقد اصلى گنجانده نشده است. ثانيأ - در ضمن عقد لازم ديگرى شرط ميشود كه هرگاه مشروط عليه، درعقد نخست بتعهد خود عمل نكند مشروط له از طرف او( بطور شرط نتيجه) وكيل باشد كه (مثلا )مقدار معينى از مال متعهد مذكور را بخود منتقل كند مثلا بيع شرطى انجام مى شد و بعد بيع قطع ديگرى انجام مى شد و در اين بيع قطع، شرط مى شد كه اگر بايع شرطى بدهى خود را در رأس موعد نداد خريدارشرطى وكالتا بتواند مقدار معينى از مال بايع شرطى را بخود منتقل كند اين شرط را شرط وكالت خارج ( يعنى خارج ازبيع شرط) نامند كه سابقأ حيله اى براي ربا خوارى بود (ماده 27 نظامنامه دفتر اسناد رسمى) شرط بندى Pari بمعنى گروبندى است. (رك. گروبندى) شرطى ( مدني ) دراصطلاحات عاميانه بيع شرط را گويند (رك. بيع شرط ) درمقابل بيع قطع كه بطور اختصاراين را ((قطعى)) گويند. شرع ( فقه) الف - بمعنى قانون است وباين معنى غالبا بصيغه جمع بكاررفته است. ب - شرع اسلام كه شامل امورذيل است: يك - اموراعتقادى مانند اعتقاد بوحدت خدا و روز حشر و رسالت پبغمبر اسلام ( ص )و وجود فرشتگان و مانند اين امور. دو- امور اخلاقى يعنى مستحبات و مكروهات و عبادات. سه - امورحقوقى اعم از مدني وكيفرى و ساير مسائل خقوقى كه در باب جهاد و مانند آن گرد آورده شده است و اين قسمت هم دوگونه است: اول- آنچه كه در نصوص قوانين شرع بطور خاص يا عام بيان شده است. دوم - آنچه كه براى اجراء مقررات مذكورفوق، وضع و اجراء آن ضرورى است مانند مقررات استخدام و مقررات ادارى و مقررات گرد آورى و مصرف وجوه عمومى و مقررات مربوط به تقسيم بندى كشور و اجراء مسائل عام المنفعه و امثال اين اموركه از نظر قانونگذارى در حقوقهاى لائيك زمينه قسمتى از آئين نامه ها است. در شريعت اين مقررات كه براى حفظ قسمت منصوص شرع، وضع و اجراء آنها ضروري است در صلاحيت امام مسلمانان است( ازباب ((والحافظون لحدودالله )) و صيانت شرع ) و امام بعد مكلف به پيروى از اينطور امور (كه نام آنها راحكومت ميگذارند) نميباشد بلكه بصوابديد خود و رعايت مصالح و حوادث واقعه عمل ميكند ونظر به حجم فوق العاده اين قسمت و قابليت تبدل آن بحسب مصالح مسلمين ميتوان گردش و انطباق شرع را در طول قرون متمادى بر بسيارى ازمسائل زندگى تصور كرد. (ماده 1-222 قانون جزا) شرع سابق (فقه) مقررات مذكور در اديان مقدم بر اسلام را گويند. اصل اين است كه آن مقررات باعتبار خود باقى هستند مگر اينكه در خصوص مورد يا مواردى دليل قاطع بر نسخ پاره اى از آن مقررات وجود داشته باشد (الفوائد الحديث - محمد باقربن محمد اكمل- ص 5 )مقصود از اصطلاح ((استصحاب شرع سابق)) همين است. شركت Societe (مدنى – فقه) اجتماع حقوق چند مالك در شيئى معين (يا اشياء معين)بنحو اشاعه خواه بحكم قانون باشد (شركت قانونى يا قهرى مانند شركت وراث در تركه) يا بتراضى باشد( شركت عقدى يا شركت قراردادى خواه بصورت شركت تجارى باشد خواه بصورت شركت مدنى ) ماده 571 ق - م. شركت ابدان (فقه - مدنى ) شركت دو يا چند نفراست باين ترتيب كه هريك هرچه بوسيله عمل خود بدست آورند همه در آن شريك باشند فرق نمى كند كه عمل آنها ازيكنوع باشد (مثلا همه نجارى كنند )يا نه اين شركت غررى بوده و باطل است ولى ميتوان بصورت صلح (ماده 754 قانون مدنى )ويا بصورت ماده10 قانون مدني آنرا درآورد. شركت اختيا رى Societe volontaire (مدنى- فقه )شركت اختيارى يا درنتيجه عقدى از عقود حاصل ميشود يا در نتيجه عمل شركاء از قبيل مزج اختياري يا قبول مالى مشاعأ در ازاء عمل چند نفر ونحو اينها (ماده 573 ق - م) اين تقسيم روي مبناى تشريفاتى بودن عقد قرار دارد يعنى عقد را مركب از الفاظ ايجاب و قبول دانسته اند: اگر لفظى بودن ايجاب وقبول شرط عقد بودن عقد نباشد تمام مثالهاى بالا مصداق شركت عقدى است و شركت عقدى عينآ همان شركت اختيارى است. مبناى تشريفاتى بودن عقد كه در ماده 573 ق - م ديده مى شود مخالف مبناى رضائى بودن عقد است كه در ماده 183 ق - م مشاهده ميگردد. شركت اصلى ( حقوق تجارت )شركتى كه در سرمايه شركت (يا شركتهاى) ديگر شريك بوده ويا چند شركت فرعى( رك. شركت فرعى )تحت نظارت آن باشند. درهمين معنى شركت كل هم استعمال شده است. شركت اعتبار Societe de credit ( تجارت) شركتى است سهامى يا تعاوني كه هدف آن كمك دادن به مشتركين خود است باين معنى كه پول يا اعتبار لازم را در اختيارآنان ميگذارد كه تا در اجراء هدف خود( مثلا كشاورزى يا صنعت ) اقدام كنند. شركت اعيان (فقه- مدني )به معنى شركت عقدي است. (رك. شركت عقدى) شركت ايرانى (تجارت) شركتى است كه درايران تشكيل و مركز اصلى آن در ايران باشد (ماده اول قانون ثبت شركتها) شركت با سرمايه متغير Societe a capital variable ( تجارت) شركتى كه دراساسنامه آن شرط تغيير سرمايه شده باشد در اين صورت كاهش يا افزايشى آن تابع مقررات عمومى مربوط باين امر نخواهد بود وغالبأ در شركت هاى تعاوني اين امر ديده ميشود. شركت با مسئوليت محدود Societe a responsabilite limitee (حقوق تجارت )شركتى است تجارى بين دو يا چند نفر بدون اينكه سرمايه آن به سهام تقسيم شده باشد و هريك از شركاء تا ميزان سرمايه خود در شركت مسئول ديون و تعهدات شركت مى باشند (ماده 94 قانون تجارت ) شركت بيمه Societe d,assurances ( تجارت )شركتى است كه كارآن عمليات بيمه است.( رك. بيمه ) شركت بيمه با قساط ثابت Societe d,assurance a primes fixes (تجارت) شركت بيمه اى است كه وجه بيمه آن ثابت است. (رك. بيمه باقساط ثابت) شركت بيمه تعاونى Societes d,assurances mutuelles رك. بيمه تعاوني شركت بى نام Societe anonyme ( تجارت )يا شركت سهامى( مساهمه ) شركتى است تجارتى كه سرمايه آن به سهام Actions تقسيم شده و قابل انتقال Cessibles است( ماده21 قانون تجارت) اين شركت بنام هيچ يك ازشركاء خوانده نميشود (بهـمين جهت بى نام خوانده شده است) وبنام تجارت آن شركت خوانده ميشود مانند شركت سهامى پشم يا قالى و مانند آنها. شركت تجارى Societe commerciale ( تجارت ) نوعى ازشركت عقدى است كه بموجب قوانين تجارت صورت ميگيرد و منشاء پيدايش شخصيت حقوقى درحقوق خصوصي ميشود وگاهى خود آن شخصيت حقوقى( نه عقد شركت )را هم شركت نامند. اين اصطلاح درمقابل شركت مدني استعمال ميشود. شركت تضامنى Societe en nom collectif ( حقوق تجارت )شركت تجارتى با نام مخصوص و براى امور بازرگا نى كه بين چند نفر با مسئوليت تضامني بوجود مى آيد اگر دارائى شركت وافى بديون آن نباشد هر شريك مسئول تمام ديون شركت است. (ماده 116 قانون تجارت) شركت تعاونى Societe cooperative ( تجارت )نوعى از شركت است كه چند نفر بتراضى اموالى را بصورت اشتراك در مى آورند ولى نه بمنظوراستفاده بردن و تقسيم منافع بين شركاء بلكه باين منظور كه بصورت شركت ازطريق بهتر وساده ترى آن اموال را در راه منافع خود بكار ببرند (ماده 190 ببعد قانون تجارت) بموجب ماده يك قانون شركتهاى تعاوني مصوب 11- 5 - 34 شركت تعاوني شركتى است كه براى مدت نامحدود بمنظور رفع احتياجات مشترك شركاء و بهبود وضع مادى و اجتماعى آنان براى خدمت عمومي و هرگونه فعاليت راجع بتوليد محصول كشاورزى و صنعتي - تهيه وطبقه بندى و نگهدارى - تبديل و فروش محصولات مزبور- تهيه وتوزيع هر نوع كالاى مورد نياز در زندگى و حرفه تحصيل وام و اعتبار براى شركاء – اقدام بكارهاى ساختمانى و ايجاد مسكن وبيمه محصولات و حيوانات - قبول نمايندگى مؤسسات وكارخانجات وابسته بفعاليت هاى مذكورفوق خريد سهم الشركه شركتهاى مشابه و نحو اين امور تشكيل شده باشد. شركت تعاونى اعتبار ( تجارت )نوعي از شركت تعاوني است ( رك. شركت تعاوني )كه اعتبارات مختلف فلاحتى، صنعتى، بحرى باعضاء شركت شركت تعاونى توليد Societe cooperative de production ( تجارت) شركتى است بين عده اى از صاحبان مشاغل كه كار شركاء آن، توليد و فروش اشياء يا اجناس است ( ماده 190 قانون تجارت) شركت تعاونى مصرف Societe cooperative de consommation (تجارت) شركتى است كه براي مقاصد ذيل تشكيل مى شود: الف - فروش اجناس لازم براى مصارف زندگى اعم از اينكه اجناس مزبور را شركاء ايجاد كرده يا خريده باشند. ب - تقسيم نفع وضرربين شركاء بنسبت خريد هريك از آنها( ماده 192 قانون تجارت ) شركت توليد مرادف( ومختصر شده از اصطلاح ) شركت تعاونى توليد است. شركت در جرم (جزا) ارتكاب جزئى از اجزاء اصلى جرم را بوسيله شخص، شركت در جرم گويند بطوريكه از مجموعه اعمال دو يا چند نفر جرم صورت گرفته باشد مانند اينكه كسى دست وپاى مقتول را نگهدارد وديگرى سرش را ببرد. شركت در جرم غير عمدى هم مصداق پيدا مى كند مانند اينكه دو نفر ديوارى را بلغزانند و بغيرعمد كسي كشته شود. شركت سرمايه Societe de capitalisation ( تجارت) شركتى كه تعهد كند به مشتركين خود درمقابل وجهى كه دفعة واحده يا دفعات متعدده ازآنان مى گيرد در رأس مدت معينى مبلغى بدهد. شركت سهامي Societe anonyme رك. شركت بي نام شركت شير Societe leonine ( تجارت) شركتي كه درآن يكى ازشركاء همه منافع را بخود اختصاص دهد يا خود را از هر نوع تحمل ضرر معاف كرده باشد. چنين شركتى باطل است. شركت ضمان تعاونى Societe de caution mutuelle ( تجارت )شركتي كه كارمنحصر آن بكار بستن ضمان احتياط aval وظهرنويسى اسناد تجاري و اسناد تعهد (بليت) واوراق ظهر نويسي شده توسط عضو شركت است، و بمنظور كارهاى تجارتي تشكيل ميشود. ( رك. بليت - ضمان احتياطى) شركت عقدى Societe volontaire ( مدنى) عقدى است كه بموجب آن دويا چند شخص توافق مى كنند كه اشيائى را بصورت اشتراك درآورده و ازآنها بهره بردارى كنند و بهره و خسارت را بين خود تقسيم نمايند( خواه از اين عقد يك شخصيت حقوقى ناشى شود مانند شركت هاى تجارى خواه ناشى نشود مانند شركتهاى مدني ماده 573 ق- م ). شركت عملي Societe de fait (مدنى )شركتى در خارج روى اشتراك منافع دويا چند شخص كه با هم همكارى مى كنند وجود دارد بدون اينكه نوشته اساسي بين شركاء وجود پيدا كرده باشد و هم چنين است اگر شركت مسبوق بعقدى بوده و آن عقد ابطال نظرات شما عزیزان: تاريخ : شنبه 27 خرداد 1391برچسب:ش , | 12:54 | نویسنده : دکتر عابد نقیبی | .: Weblog Themes By Pichak :. شعار سال پیوندها آخرین مطالب دکتر عابد نقیبی؛ مدرس دانشگاه، پژوهشگر و محقق در امور مذاهب گروههای تکفیری به اهل سنت ارتباطی ندارن
به همت پژوهشکده حج و زیارت خراسان رضوی: نشست علمی «اربعین امام حسین از دیدگاه اهل سنت» برگزار می شود
پیوندها آرشیو مطالب |